- Πληροφοριακά Στοιχεία
Ο λωτός είναι φρούτο του ομώνυμου γένους φυτών που ανήκει στην οικογένεια των Εβενοειδών (Ebenaceae). Περιλαμβάνει περίπου 200 είδη των τροπικών περιοχών, κυρίως των ανατολικών αλλά και των εύκρατων, ευδοκιμούν σε πολλά εδάφη αλλά κυρίως προτιμούν ζεστά και ηλιόλουστα μέρη. Στην ελληνική χλωρίδα συναντώνται 20 είδη.
Ο καρπός του έχει σχεδόν σφαιρικό σχήμα, πορτοκαλί χρώμα και στυφή γεύση, μόλις κοπεί από το δέντρο. Αν αφεθεί μερικές μέρες, γίνεται γλυκός και ζουμερός. Ο λωτός, αν και ήταν ιδιαίτερα δημοφιλής καρπός στους Έλληνες από τους μυθικούς χρόνους του Ομήρου, δεν αποτελεί ένα από τα κύρια καταναλωτικά προϊόντα της σύγχρονης ελληνικής αγοράς. Έτσι, η ελληνική παραγωγή φρέσκου λωτού δεν ξεπερνά τους 2.000 τόνους ετησίως. Από την ποσότητα αυτή κάποια διακινείται στην εσωτερική αγορά ενώ η υπόλοιπη εξάγεται στην Ουκρανία και στη Ρωσία.
Ο λωτός είναι φυλλοβόλο δέντρο, που ο καρπός του ωριμάζει τους μήνες Νοέμβριο και Δεκέμβριο και διατίθεται στην ελληνική αγορά προς κατανάλωση. Σύμφωνα με το Υπουργείο Γεωργίας των Ηνωμένων Πολιτειών (USDA), η μερίδα του λωτού ζυγίζει περίπου 168-170 γραμμάρια (1 μέτριος λωτός). Αυτή η ποσότητα ισοδυναμεί περίπου με 1 φλιτζάνι του τσαγιού ψιλοκομμένο φρέσκο λωτό.
Ποια η Διατροφική αξία του λωτού;
Ένας μέτριος λωτός (168γρ.) περιέχει υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Οι θερμίδες του κυμαίνονται ανάλογα με το μέγεθος του καρπού. Για παράδειγμα ένας φρέσκος λωτός 100 γραμμαρίων έχει μόλις 70 θερμίδες ενώ ένας μέτριος λωτός που ζυγίζει 168γρ. περιέχει 118 θερμίδες.
Έχει επίσης πολύ χαμηλή περιεκτικότητα σε λιπαρά, από τα οποία τα περισσότερα είναι πολυακόρεστα, ενώ αντίθετα είναι υψηλός σε υδατάνθρακες και φυτικές ίνες. Επιπλέον, ο φρέσκος λωτός είναι καλή πηγή καλίου, βασικού ηλεκτρολύτη του οργανισμού μας μαζί με το νάτριο, εξαιρετική πηγή βιταμίνης C, βιταμινών του συμπλέγματος Β και βιταμίνης Α, κυρίως β-καροτίνης και ζεαξανθίνης. Τέλος, ο λωτός δεν περιέχει καθόλου χοληστερόλη.
Λωτός και οφέλη στην υγεία
Ο λωτός προσφέρει πολλές ευεργετικές ιδιότητες στον άνθρωπο μετά την κατανάλωσή του.
Διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες
Έχει διουρητικές και καθαρτικές ιδιότητες καθώς είναι πλούσιος σε νερό.
Κατάλληλος για δυσκοιλιότητα
Είναι κατάλληλος για άτομα που υποφέρουν από δυσκοιλιότητα καθώς περιέχει υψηλή περιεκτικότητα φυτικών ινών.
Αντιοξειδωτικές ιδιότητες
Επίσης, περιέχει ισχυρά αντιοξειδωτικά, τα οποία καταπολεμούν τις ελεύθερες ρίζες που δημιουργούνται στον οργανισμό προκαλώντας πρόωρη γήρανση και εμφάνιση πολλών ασθενειών, χάρη στην παρουσία β-καροτίνης και ζεαξανθίνης.
Ενίσχυση ανοσοποιητικού
Επιπλέον, λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε βιταμίνη C, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα και δίνει λάμψη στο δέρμα.
Καλή λειτουργία νευρικού συστήματος
Μια ακόμη ευεργετική ιδιότητα από την κατανάλωση του λωτού είναι η θετική του επίδραση στη λειτουργία του νευρικού συστήματος λόγω της παρουσίας των βιταμινών του συμπλέγματος Β.
Κατάλληλος για την υπέρταση
Επίσης, ο λωτός είναι ένα φρούτο κατάλληλο για άτομα με υπέρταση καθώς η υψηλή του περιεκτικότητα σε κάλιο βοηθά στην ισορροπία του ισοζυγίου καλίου-νατρίου.
Καλή πηγή ενέργειας
Τέλος, είναι ένα φρούτο κατάλληλο για άτομα που αθλούνται συστηματικά καθώς είναι μια καλή πηγή ενέργειας λόγω της υψηλής του περιεκτικότητας σε φυσικά σάκχαρα.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
H βερικοκιά είναι φυλλοβόλο καρποφόρο δέντρο που καλλιεργείται εκτεταμένα στη χώρα μας, είτε μεμονωμένα από ερασιτέχνες κηπουρούς είτε από επαγγελματίες καλλιεργητές. Το βερίκοκο είναι αγαπημένο φρούτο του καλοκαιριού που τρώγεται φρέσκο, αποξηραμένο αλλά και σε κομπόστα. Δημοφιλείς και αξιόλογες ποικιλίες βερικοκιάς, είναι οι πρώιμες ποικιλίες Μπεμπέκου, Διαμαντοπούλου και Aurora, η υπερπρώιμη Τίρυνθας, καθώς και η οψιμότερη Harcot.
Τι εδαφοκλιματικές συνθήκες απαιτεί η καλλιέργεια της βερικοκιάς;
Η βερικοκιά ευδοκιμεί σε ηλιοφανείς περιοχές με σχετικά κρύο χειμώνα, καθώς αντέχει τις χαμηλές θερμοκρασίες. Σε ζεστές περιοχές με ήπιο χειμώνα, η ανθοφορία της βερικοκιάς παρουσιάζει προβλήματα, όπως επίσης σε περιοχές όπου υπάρχει υψηλή υγρασία και βροχοπτώσεις την περίοδο της άνοιξης. Σχετικά με το κατάλληλο έδαφος, η βερικοκιά καλλιεργείται σε βαθιά γόνιμα εδάφη που παρουσιάζουν καλή αποστράγγιση, ενώ αντίθετα παρουσιάζει προβλήματα σε ξερά αμμώδη εδάφη καθώς και σε παραθαλάσσια μέρη με υψηλή αλατότητα.
Τι ανάγκες σε πότισμα έχει η βερυκοκιά;
Η βερικοκιά χρειάζεται τακτικά ποτίσματα σε νερό ειδικά όταν αναπτύσσεται σε σχετικά ζεστές περιοχές. Τα ποτίσματα της βερικοκιάς πρέπει να είναι πλούσια, ειδικά την περόδο του καλοκαιριού, καθώς διαθέτει πλούσιο φύλλωμα και παράγει πολλούς καρπούς. Το πότισμα της βερικοκιάς θα πρέπει να συνεχίζεται και μετά την συγκομιδή των καρπών, γιατί αλλιώς η βερικοκιά παρουσιάζει εξάντληση και γίνεται ευαίσθητη σε μυκητολογικές και βακτηριακές ασθένειες.
Τι απαιτήσεις σε λίπανση έχει η βερικοκιά;
Η βερικοκιά έχει σημαντικές απαιτήσεις σε λίπανση για να εξασφαλίσουμε ικανοpοιητική ανάπτυξη και καρποφορία. Ενσωματώνουμε πλήρες βιολογικό λίπασμα, κοπριά και κομπόστ Φεβρουάριο-Μάρτιο, ενώ μπορεί να γίνει μια συμπληρωματική λίπανση με κάλιο, αρχές Μαΐου για να βοηθήσει στην αύξηση του μεγέθους και στην ωρίμανση των καρπών. Επίσης, η βερικοκιά είναι ευαίσθητη στην έλλειψη βορίου που εμφανίζεται με μαύρισμα και φελλοποίηση στο εσωτερικό των καρπών. Για να αντιμετωπιστεί η έλλειψη βορίου, γίνεται διαφυλλικός ψεκασμός της βερικοκιάς με κατάλληλο υγρό λίπασμα βορίου.
Πότε και πώς κλαδεύουμε τη βερικοκιά;
Η κατάλληλη εποχή κλαδέματος της βερικοκιάς είναι από τον Δεκέμβριο ως τον Φεβρουάριο ανάλογα με την περιοχή που καλλιεργείται και την ποικιλία της βερικοκιάς. Το κλάδεμα της βερικοκιάς διακρίνεται σε κλάδεμα διαμόρφωσης και σε κλάδεμα καρποφορίας. Το κλάδεμα διαμόρφωσης της βερικοκιάς αφορά το σχήμα που θα δώσουμε στο νεαρό δέντρο, ενώ το κλάδεμα καρποφορίας αποσκοπεί στη διατήρηση του σχήματος του δέντρου, στην ανανέωση του καρποφόρου ξύλου και τον σχηματισμό νέων καρποφόρων οργάνων. Αφαιρούμε των παλαιότερους και ξερούς κλάδους και συντέμνουμε κλάδους που λυγίζουν προς το έδαφος και αυτούς που ξεφεύγουν πολύ ψηλά.
Τι άλλη ανάγκη φροντίδας έχει η καλλιέργεια της βερικοκιάς;
Η βερικοκιά συνήθως παράγει μεγαλύτερη ποσότητα καρπών από αυτή που μπορεί να θρέψει. Για να αντιμετωπίσουμε αυτό το φαινόμενο, πέραν της πρόσθετης λίπανσης, πραγματοποιούμε αραίωμα των καρπών που συντελεί στο σχηματισμό καρπών μεγαλύτερου μεγέθους, καθώς και στην πρωίμιση της παραγωγής. Η αραίωση στις βερικοκιές γίνεται όταν αρχίζει να σκληραίνει ο πυρήνας του καρπού, περίπου 1,5-2 μήνες μετά την άνθιση. Αραιώνουμε με το χέρι απομακρύνοντας τους μικρότερους καρπούς της βερικοκιάς έτσι ώστε οι απόσταση μεταξύ των καρπών να είναι γύρω στα 5 εκατοστά.
Κι ένα τελευταίο μυστικό για την καλλιέργεια της βερικοκιάς
Η βερικοκιά προσβάλλεται από τα έντομα της ανάρσια και της καρπόκαψας, με αποτέλεσμα οι προσβεβλημένοι καρποί σκουληκιάζουν και πέφτουν πρόωρα ή υποβαθμίζονται ποιοτικά και είναι ακατάλληλοι για φάγωμα. Για να τα αντιμετωπίσουμε, ψεκάζουμε με οικολογικά σκευάσματα βάκιλου Θουριγγίας και φυσικής πυρεθρίνης.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Φυτό των Παραμεσόγειων χωρών και της Μέσης Ανατολής η Συκιά (Συκή η καρική, Συκή η κοινή) αποτελεί ένα από τα πιο δημοφιλή καρποφόρα δέντρα με μεγάλη ιστορία στον Ελληνικό χώρο. Σε αυτό συνετέλεσαν η μεγάλη διατροφική αξία των σύκων και η σχετικά εύκολη καλλιέργειά της. Η συκιά είναι φυλλοβόλο δένδρο το οποίο ευδοκιμεί σε ποικίλους εδαφικούς τύπους και σε θερμά και δροσερά κλίματα, ενώ αντέχει και την ατμοσφαιρική ρύπανση. Η καλλιέργειά της γίνεται σε περιοχές με υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας μέχρι τα 1700 m. Καρποφορεί από τον 4ο με 5ο χρόνο έως τον 30ο-40ο. Τα σύκα καταναλώνονται νωπά ή ξηρά - ειδικά για τα αποξηραμένα υπάρχουν διάφορες παραδοσιακές συνταγές, που η καθεμιά παράγει και έναν ιδιαίτερο γευστικά τύπο αποξηραμένου καρπού. Οι πιο διαδεδομένες ποικιλίες συκιάς είναι η Συκιά η Βασιλική (τα βασιλικά σύκα), η Συκιά η Άσπρη Πολύφορη και η Μαύρη Πολύφορη Συκιά.
Προσφέρεται σε τιμή που καθορίζεται από τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του προς διάθεση δένδρου, όπως είναι το μέγεθος της γλάστρας, το ύψος του, η ηλικία και το σχήμα. Επίσης διατίθενται μεγάλα δέντρα προς πώληση (και φύτευση) κατόπιν προσυνεννόησης. Σε κάθε περίπτωση, η αναγραφόμενη τιμή ή τιμές, είναι ενδεικτικές.
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΣΥΚΙΑ
ΦΥΛΛΩΜΑ: Φυλλοβόλο
ΥΨΟΣ: 5-9 m, ΔΙΑΜΕΤΡΟΣ: 5-9 m
ΕΚΘΕΣΗ: Ήλιος
ΑΝΤΟΧΗ ΣΕ ΕΛΑΧΙΣΤΕΣ ΘΕΡΜΟΚΡΑΣΙΕΣ: Από -7 έως -12 °C
ΟΤΙΣΜΑ: Κανονικό
ΕΔΑΦΟΣ: Μέσης Σύστασης
ΕΔΑΦΟΣ ΩΣ ΠΡΟΣ pH: Ουδέτερο (6,5 - 7,5)
ΚΑΡΠΟΙ: Πράσινοι, Πορφυροί
ΠΑΡΑΘΑΛΑΣΣΙΑ ΦΥΤΕΥΣΗ: Ναι
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Τα κουμκουάτ δεν είναι πραγματικά εσπεριδοειδή, ανήκουν όμως σε παρόμοια ποικιλία που ονομάζεται fonunella. Το όνομά τους προέρχεται από το καντονέζικο kam k wat, που σημαίνει «χρυσό πορτοκάλι». Τα φρούτα, που είναι μικρά και μακρόστενα, στο μέγεθος και στο σχήμα μοιάζουν με μεγάλη ελιά. Έχουν λεπτή πορτοκαλιά φλούδα που τρώγεται. Έχει διάμετρο που φτάνει τα 3-5 εκατοστά μάκρος και 2-4 εκατοστά πλάτος. Η φλούδα είναι πιο γλυκιά από την ξινή σάρκα του, αν όμως συνδυαστούν, έχουν ευχάριστη γλυκόξινη γεύση. Ανάλογα με την ποικιλία, η φλούδα του έχει χρώμα πορτοκαλί ή πορτοκαλοκίτρινο μέχρι κόκκινο. Είναι ιδιαίτερα ανθεκτικό στο ψύχος και αντέχει περισσότερο από όλα τα εσπεριδοειδή. Στην Ελλάδα το κουμ κουατ καλλιεργείται κυρίως στη Κέρκυρα και στα άλλα Ιόνια νησιά το είδος μαργαρίτα (Fortunella margarita) για το καρπό του που χρησιμοποιείται στη ζαχαροπλαστική, γίνεται γλυκό του κουταλιού και θαυμάσιο λικέρ. Ανθίζει στα μέσα του καλοκαιριού και ο πολλαπλασιασμός αλλά και η καλλιέργεια του είναι ίδια όπως τα άλλα εσπεριδοειδή. Ιστορία του κουμκουάτ Η καταγωγή του κουμ κουατ είναι από τη Κίνα όπου το καλλιεργούσαν από το 12ο αιώνα, έφτασε δε να καλλιεργείται στην Ευρώπη στα μέσα του 19ου αιώνα σαν καλλωπιστικό φυτό.
Οφέλη για την υγεία
Τα κουμκουάτ είναι πηγή βιταμινών C και Α. Μια μερίδα 100 γραμμαρίων περιέχει περίπου 44 mg βιταμίνη C. Η συνιστώμενη ημερήσια πρόσληψη βιταμίνης C είναι 75 mg την ημέρα για τις γυναίκες άνω των 18 και 90 mg την ημέρα για τους άνδρες της ίδιας ηλικιακής ομάδας. Η βιταμίνη C βοηθάει στην επούλωση πληγών, στην υγεία του συνδετικού ιστού και στην απορρόφηση των ελεύθερων ριζών.
Τα τρόφιμα με χαμηλή ενεργειακή πυκνότητα περιέχουν όχι μόνο μια μεγάλη ποσότητα νερού, αλλά είναι επίσης χαμηλά σε θερμίδες.
Τα κουμκουάτ έχουν ισοδύναμη θερμιδική αξία με εκείνη των σταφυλιών. Τα 100 γρ φρέσκα κουμκουάτ παρέχουν μόνο 71 θερμίδες.
Η υψηλή περιεκτικότητα του κουμκουάτ σε φυτικές ίνες το καθιστούν ευεργετικό για τον έλεγχο της όρεξης και τον διαρκή κορεσμό. Μια μερίδα 100 γραμμαρίων κουμκουάτ περιέχει περίπου 6,5 γραμμάρια φυτικών ινών. Η Σχολή Δημόσιας Υγείας του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ συνιστά την κατανάλωση 20 γραμμαρίων φυτικών ινών για τις γυναίκες και 30 γραμμαρίων για τους άνδρες την ημέρα. Επιπλέον, οι φυτικές ίνες είναι γνωστές για την ικανότητά τους να μειώνουν ή να εμποδίζουν την υψηλή χοληστερόλη.
Τα κουμκουάτ προσδίδουν ευεργετικές ιδιότητες στην υγεία κυρίως λόγο των αντιοξειδωτικών ουσιών (πολυφαινολικών ενώσεων και φλαβονοειδών), όπως το καροτένιο, η λουτεΐνη, οι τανίνες, η ζεαξανθίνη, κλπ. Επίσης, η φλούδα κουμκουάτ αποτελείται πολλά σημαντικά αιθέρια έλαια, όπως λιμονένιο, πινένιο, α-bergamotene, καρυοφυλλένιο, α-humulene και α-muurolene. Όλες μαζί αυτές οι ενώσεις προσδίδουν στον καρπό των εσπεριδοειδών το ιδιαίτερο άρωμα.
Το κουμκουάτ είναι καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β, όπως η θειαμίνη, νιασίνη, πυριδοξίνη, φυλλικό και παντοθενικό οξύ. Αυτές οι βιταμίνες λειτουργούν ως συµπαράγοντες για το μεταβολισμό των υδατανθράκων, των πρωτεϊνών και των λιπών.
Επιπλέον, το κουμκουάτ είναι μέτρια πηγή μετάλλων όπως ασβέστιο, χαλκός, κάλιο, μαγγάνιο, σίδηρος, σελήνιο και ψευδάργυρος. Το ασβέστιο είναι το κυριότερο στοιχείο που απαιτείται για το σχηματισμό των οστών και των δοντιών. Ο χαλκός απαιτείται για την παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων. Ο σίδηρος απαιτείται για το σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων, καθώς και για την κυτταρική οξείδωση.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Η ροδιά είναι ένα από τα πιο αγαπημένα καρποφόρα δέντρα που καλλιεργούμε παραδοσιακά στον κήπο μας για να απολαμβάνουμε νόστιμα και ζουμερά ρόδια. Το ρόδι τρώγεται φρέσκο, σκέτο ή συνοδευτικό σε σαλάτες και σε συνταγές μαγειρικής, ενώ θα το συναντήσουμε επίσης σε φρέσκους χυμούς και σε αναψυκτικά. Τα τελευταία χρόνια, το ρόδι θεωρείται σημαντική υπερτροφή (superfood), καθώς περιέχει αντιοξειδωτικά στοιχεία, βιταμίνες και μέταλλα. Η καλλιέργεια της ροδιάς είναι ιδιαίτερα διαδεδομένη σε ερασιτεχνικούς κήπους, καθώς δεν έχει μεγάλες απαιτήσεις σε φροντίδα, αρκεί να ακολουθήσουμε μερικές βασικές συμβουλές. Ας δούμε αναλυτικά τι προσέχουμε στην καλλιέργεια της ροδιάς για να απολαμβάνουμε κάθε φθινόπωρο υπέροχα ρόδια από τον κήπο μας.
Ποιες είναι οι πιο δημοφιλείς ποικιλίες ροδιάς;
Yπάρχουν πολλές ντόπιες και ξένες ποικιλίες ροδιάς, κυρίως αμερικάνικες, που καλλιεργούνται στη χώρα μας. Στις πιο δημοφιλείς και αξιόλογες ποικιλίες ροδιάς περιλαμβάνεται η ελληνική ποικιλία Ερμιόνης και η αμερικάνικη ποικιλία Wonderful που χαρακτηρίζονται ως γλυκόχυμες ποικιλίες. Η ποικιλία Ερμιόνης ωριμάζει από τα τέλη Σεπτεμβρίου μέχρι τα τέλη Οκτωβρίου, ανάλογα την περιοχή που καλλιεργείται. Διαθέτει μεγάλου μεγέθους καρπό με έντονο κοκκινο χρώμα και έχει αρκετά γλυκιά γεύση, κάτι που εκτιμάται ιδιαίτερα από τους λάτρεις των ροδιών. Η ποικιλία Wonderful διαθέτει μεγάλο μέγεθος καρπού, με ελκυστικό κοκκινο χρώμα φλοιού, γλυκόξινη γεύση και συγκομίζεται συνήθως μέσα στον Οκτώβριο ανάλογα την περιοχή. Θα πρέπει να επισημάνουμε ότι η ποικιλία ροδιάς Wοnderful συντηρείται για μεγαλύτερο χρόνο στο ψυγείο από την ποικιλία της Ερμιόνης, χαρακτηριστικό που δίνει σημαντικό πλεονέκτημα στην εμπορευσιμότητα της.
Σε τι συνθήκες καλλιεργείται η ροδιά και σε ποιες αποστάσεις φυτεύεται;
Οι ροδιές ευδοκιμούν σε θερμές περιοχές με ήπιο χειμώνα, χωρίς έντονους ψυχρούς ανέμους. Αξίζει να σημειώσουμε ότι ως καλλιέργεια θεωρείται πιο ανθεκτική στο ψύχος από τα εσπεριδοειδή. Η ρoδιά είναι ανεκτική σε περίοδο ξηρασίας, καθώς η σχετικά υψηλή θερμοκρασία του καλοκαιριού ευνοεί την ωρίμανση των καρπών της. Όσον αφορά το έδαφος, η ροδιά αναπτύσσεται σε χώματα βαθιά και γόνιμα, δροσερά, που παρουσιάζουν καλή αποστράγγιση για να απομακρύνεται το νερό. Είναι σημαντικό πριν τη φύτευση της ροδιάς να ενσωματώνουμε κοπριά και κομπόστ για να εμπλουτίσουμε το έδαφος με οργανική ουσία που θα βοηθήσει στην καλύτερη ανάπτυξη των φυτών. Η ροδιά φυτεύεται σε αποστάσεις 4 μέτρων μεταξύ των δέντρων και 5 μέτρων μεταξύ των γραμμών φύτευσης.
Κάθε πότε χρειάζεται πότισμα ροδιά;
Η ροδιά έχει σημαντικές ανάγκες σε πότισμα για να έχει καλή ανάπτυξη και πλούσια καρποφορία. Κανουμε τακτικά ποτίσματα για τη ροδιά φροντίζοντας να ποτίζουμε μία φορά τη βδομάδα την περίοδο της άνοιξης για να έχουμε ικανοποιητική ανθοφορία και την περίοδο του φθινοπώρου για να εξασφαλίσουμε καλή ωρίμανση των καρπών. Ειδικά τους καλοκαιρινούς μήνες, πρέπει να ποτίζουμε συχνότερα και το πότισμα να γίνεται 2 φορές την εβδομάδα. Σε περίοδο ξηρασίας και καύσωνα, τα φύλλα της ροδιάς απορροφούν νερό από τους καρπούς με αποτέλεσμα την υποβάθμιση της ποιότητας της παραγωγής της ροδιάς.
Τι λίπασμα χρειάζονται οι ροδιές;
Η ροδιά έχει σημαντικές απαιτήσεις σε θρεπτικά στοιχεία για να εξασφαλίσουμε ικανοποιητική ανάπτυξη και καρποφορία και γι’ αυτό η λίπανση της αποτελεί απαραίτητη καλλιεργητική εργασία. Αρχικά, στα τέλη του χειμώνα, ενσωματώνουμε κάθε χρόνο πλήρες βιολογικό λίπασμα, ενισχυμένο σε κάλιο, βόριο και άζωτο. Συμπληρωματικά, κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, χρησιμοποιούμε υδατοδιαλυτό λίπασμα πλούσιο σε κάλιο για να βοηθήσουμε το δέντρο να μας δώσει μεγαλύτερα και πιο γλυκά ρόδια.
Ποια εποχή και πώς κλαδεύουμε τη ροδιά;
Το κλάδεμα της ροδιάς είναι πολύ σημαντικό να γίνεται κάθε χρόνο την περίοδο του χειμώνα, από Δεκέμβριο ως Φεβρουάριο. Το κλάδεμα της ροδιάς διακρίνεται σε κλάδεμα διαμόρφωσης και σε κλάδεμα καρποφορίας. Το κλάδεμα διαμόρφωσης αφορά τα νεαρά δέντρα ροδιάς για να δώσουμε το κατάλληλο σχήμα και να επιταχύνουμε την είσοδο τους στην παραγωγή. Το κλάδεμα καρποφορίας γίνεται κάθε χρόνο στα μεγαλύτερα δέντρα ροδιάς και αποσκοπεί στη διατήρηση του σχήματος της ροδιάς, στην ανανέωση του καρποφόρου ξύλου, στον σχηματισμό νέων καρποφόρων οργάνων, στην επίτευξη καλού φωτισμού και αερισμού του δέντρου, καθώς και στην αύξηση της παραγωγής. Περισσότερες συμβουλές για το κλάδεμα της ροδιάς υπάρχουν στο αναλυτικό άρθρο που έχουμε δημοσιεύσει.
Πώς δημιουργούμε καινούρια φυτά ροδιάς;
Ο πολλαπλασιασμός της ροδιάς μπορεί να γίνει με πολλούς διαφορετικούς τρόπους. Αρχικά, αν φυτέψουμε σπόρο ροδιάς, τα φυτά της ροδιάς που προκύπτουν από σπόρο δεν αναπαράγουν πιστά την ποικιλία του καρπού από τον οποίο προέρχεται ο σπόρος. Σε αυτή την περίπτωση, τα δενδρύλλια ή τα δέντρα της ροδιάς θα χρειαστούν εμβολιασμό για αλλαγή ποικιλίας. Οι πιο συνηθισμένες μέθοδοι μπολιάσματος της ροδιάς είναι ο υπόφλοιος εγκεντρισμός που γίνεται στις αρχές της άνοιξης ή ο ενοφθαλμισμός τύπου Τ ή πλακίτη στα τέλη του καλοκαιριού ή στις αρχές του φθινοπώρου. Επίσης, ο πολλαπλασιασμός της ροδιάς γίνεται με ξυλοποιημένα τμήματα βλαστών μήκους 10-15 εκατοστών (μοσχεύματα) που παίρνουμε την περίοδο του χειμώνα ή κόβοντας βλαστούς με φύλλα που λαμβάνουμε την περίοδο του καλοκαιριού και τα φυτεύουμε σε γλάστες φυτωρίου με μίγμα φυτοχώματος και άμμου σε αναλογία 1:1, χρησιμποποιώντας ορμόνη ριζοβολίας. Τέλος, ένας άλλος τρόπος για να δημιουργήσουμε καινούρια φυτά ροδιάς, είναι με τη μέθοδο των παραφυάδων που αναπτύσσονται από τον κεντρικό κορμό της ροδιάς. Οι παραφυάδες είναι μικροί βλασροί περίπου 20 εκατοστών που αφαιρούμε μαζί με τμήμα ρίζας και μεταφυτεύουμε σε γλάστρες φυτωρίου που γεμίζουμε με εμπλουτισμένο φυτόχωμα ή τύρφη και άμμο σε αναλογία 2:1. Μετά από περίοδο 2 μηνών, τα νέα φυτά θα έχουν ριζώσει στη γλάστρα και θα έιναι έτοιμα για μεταφύτευση στην οριστική τους θέση
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Σμυρνέϊκη
Ο καρπός της έχει μεγάλο μέγεθος και σφαιρικό σχήμα με μικρό λαιμό, ενώ ο φλοιός της είναι πρασινοκίτρινος. Η σάρκα είναι κεχριμπαρί εως κόκκινη και πολύ γλυκιά. Όλες οι μορφές της δίνουν άριστης ποιότητας νωπά ή ξηρά σύκα. Είναι δένδρο μέτρια ζωηρό, αρκετά παραγωγικό, φυλλοβόλο που το ύψος του φθάνει συνήθως τα 2-5m, ενώ η διάρκεια ζωής του είναι περίπου 50-60 χρόνια. Έχει γαλακτώδη χυμό που τρέχει από κάθε τομή ή πληγή που δημιουργείται στο δένδρο. Καλλιεργείται σε θερμές και δροσερές παραθαλάσσιες περιοχές στην Ελλάδα, αλλά κυρίως απαντάται στην Εύβοια και στη Μεσσηνία.
Βασιλική μαύρη
Ο καρπός της έχει μεγάλο μέγεθος και σχήμα αχλαδόμορφο. Ο φλοιός είναι πράσινος με μωβ ραβδώσεις. Η σάρκα είναι κόκκινη και γλυκιά. Ωριμάζει κατά τον Αύγουστο. Σαν δέντρο είναι μέτρια ζωηρή και πολύ παραγωγική. Θεωρείται ποικιλία εκλεκτής ποιότητας και κατάλληλη για νωπή κατανάλωση. Βοτανικού μαύρη
Ο καρπός της έχει μέτριο μέγεθος και σχήμα σφαιρικό, ελαφρά πλακέ. Ο φλοιός είναι πράσινος με μωβ επίχρωμα σε όλη σχεδόν την επιφάνειά του. Η σάρκα είναι κεχριμπαρί και ελαφρά υπόξινη. Ωριμάζει τέλη Μαΐου η 1η σοδειά και κατά τον Αύγουστο η 2η σοδειά. Σαν δέντρο είναι μέτρια ζωηρή και παραγωγική. Θεωρείται ποικιλία καλής ποιότητας και κατάλληλη για νωπή κατανάλωση.
Καλαμών
Ο καρπός της έχει μέτριο μέγεθος και σχήμα σφαιρικό, ελαφρά πλακέ. Ο φλοιός είναι πρασινοκίτρινος. Η σάρκα είναι κεχριμπαρί και πάρα πολύ γλυκιά. Ωριμάζει κατά τον Αύγουστο με Σεπτέμβριο. Σαν δέντρο είναι ζωηρή και παραγωγική. Θεωρείται ποικιλία εκλεκτής ποιότητας και κατάλληλη για νωπή κατανάλωση και για ξήρανση.
Κύμης
Ο καρπός έχει μεσαίο μέγεθος με σχήμα αχλαδόμορφο και εξωτερικά πράσινο χρώμα ενώ εσωτερικά η σάρκα κόκκινη και γλυκιά. Ωριμάζει τέλη Αυγούστου με αρχές Σεπτεμβρίου. Είναι ποικιλία αρκετά παραγωγική και κατάλληλη για νωπή και ξηρή κατανάλωση.
Πρασινοσυκιά Λέσβου
O καρπός της έχει πολύ μεγάλο μέγεθος και σχήμα σφαιρικό. Ο φλοιός είναι πρασινοκίτρινος έως κίτρινος. Η σάρκά είναι κεχριμπαρί και γλυκιά. Ωριμάζει κατά τον Αύγουστο. Σαν δέντρο είναι καλής ζωηρότητας και παραγωγική. Θεωρείται ποικιλία μέτριας ποιότητας και κατάλληλη για νωπή κατανάλωση.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
Η ελιά ευδοκιμεί σε περιοχές με μεσογειακό κλίμα που χαρακτηρίζονται από ήπιους, υγρούς χειμώνες και ζεστά καλοκαίρια. Η επιτυχία της εγκατάστασης μιας φυτείας ελαιόδεντρων εξαρτάται από: τις εδαφοκλιματικές συνθήκες της περιοχής, την επιλογή των κατάλληλων νεαρών δέντρων ελιάς, τις αποστάσεις φύτευσης και την εφαρμογή της κατάλληλης καλλιεργητικής τεχνικής.
Πώς επιλέγουμε δέντρα ελιάς για να φυτέψουμε;
Επιλέγουμε νεαρά δένδρα ελιάς που προκύπτουν από εμβολιασμό της επιθυμητής ποικιλίας ελιάς πάνω σε σπορόφυτα άγριας ή ήμερης ελιάς, καθώς είναι πιο ανθεκτικά σε συνθήκες παγωνιάς, ξηρασίας και ανέμων σε σχέση με δενδρύλλια ελιάς που παράγονται από μοσχεύματα. Σχετικά με την ηλικία, προτιμούμε διετή δενδρύλλια ελιάς, καλά ανεπτυγμένα, με πλευρικά κλαδιά σε όλο το μήκος του κεντρικού κορμού. Αυτά τα δενδρύλλια πλεονεκτούν σε σχέση με τα μονοετή, καθώς παρουσιάζουν καλύτερη ανάπτυξη και εισέρχονται νωρίτερα σε καρποφορία. Είναι σημαντικό να προμηθευόμαστε τα φυτά ελιάς από πιστοποιημένα φυτώρια που μας εξασφαλίζουν αυθεντικότητα της ποικιλίας και υγεία των δενδρυλλίων.
Ποια εποχή φυτεύουμε τις ελιές και ποιες οι κατάλληλες αποστάσεις φύτευσης;
Η καλύτερη εποχή φύτευσης των νεαρών ελαιόδεντρων στις νότιες περιοχές τη χώρας είναι από τις αρχές Νοεμβρίου μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου, ενώ σε περιοχές που αντιμετωπίζουν έντονο παγετό είναι οι αρχές της άνοιξης. Οι αποστάσεις φύτευσης της ελιάς, εξαρτώνται από τη γονιμότητα του εδάφους, το είδος της καλλιεργούμενη ποικιλίας και το υποκείμενο που χρησιμοποιήθηκε. Γενικότερα, οι πυκνές φυτεύσεις ελιάς, αυξάνουν την παραγωγή τα πρώτα χρόνια μετά την εγκατάσταση, αλλά μακροπρόθεσμα λόγω κακού αερισμού και μειωμένης ηλιοφάνειας, εμφανίζουν προβλήματα. Ενδεικτικά, για την ποικιλία ελιάς, κορωνέικη, προτεινόμενες αποστάσεις φύτευσης είναι 7×7 μέτρα, που σημαίνει περίπου 20 ελαιόδεντρα ανά στρέμμα.
Τι προσέχουμε κατά τη φύτευση των νεαρών δέντρων ελιάς;
Για την φύτευση των δενδρυλλίων ελιάς, αρχικά επισημαίνουμε τις θέσεις φύτευσης και στη συνέχεια ανοίγουμε μεγάλους λάκκους διαστάσεων 50×50 εκατοστών. Κατά τη φύτευση των δενδρυλλίων, φυτεύουμε στο ίδιο βάθος που ήταν στο φυτώριο και φροντίζουμε το αφράτο επιφανειακό χώμα να πέσει στη βάση του ριζικού συστήματος, κάτω από τη μπάλα χώματος του ελαιόδεντρου. Προσθέτουμε χώμα μέχρι να γεμίσουν οι λάκκοι, πιέζοντας ελαφρά το χώμα για να μην κάνουμε ζημιά στο ριζικό σύστημα. Μαζί με τη φύτευση των ελαιόδεντρων γίνεται και η τοποθέτηση των πασάλων στήριξης. Μετά τη φύτευση, θα κάνουμε καλό πότισμα στα νεαρά δενδρύλλια ελιάς.
Κι ένα τελευταίο μυστικό για την φύτευση της ελιάς
Πριν τη φύτευση της ελιάς, θα πρέπει να γίνει ανάλυση του εδάφους, για να προσδιοριστούν οι ανάγκες σε θρεπτικά στοιχεία και να καθοριστεί η απαιτούμενη βασική λίπανση. Επίσης, θα πρέπει να γίνει ανάλυση και της καταλληλότητας του νερού άρδευσης των ελαιόδεντρων.
- Πληροφοριακά Στοιχεία
ΒΕΡΥΚΟΚΟ ΜΠΕΜΠΕΚΟ
Ο καρπός της έχει μεγάλο μέγεθος και σχήμα σφαιρικό. Ο φλοιός έχει χρώμα κιτρινοπορτοκαλί με επίχρωμα κόκκινο στο μέρος που βλέπει ο ήλιος. Η σάρκα είναι μάλλον εκπύρηνη πορτοκαλί, συνεκτική, χυμώδης, γλυκιά και πολύ καλής γεύσης. Ωριμάζει κατά το δεύτερο δεκαήμερο του Ιουνίου και είναι κατάλληλη για νωπή κατανάλωση και για κονσερβοποίηση.
Σαν δένδρο είναι μέτριας ζωηρότητας, με βλάστηση ημιπλαγιόκλαδη, πρωϊανθής και πολύ παραγωγική. Μπαίνει νωρίς σε καρποφορία και οι καρποί της είναι δεκτικοί μεταφοράς. Θεωρείται ποικιλία εκλεκτής ποιότητας και ευαίσθητη στην ίωση σάρκα.
Προέκυψε από μεταλλαγή οφθαλμού βερικοκιάς (άγνωστης ποικιλίας), που επισημάνθηκε απ’ τον παραγωγό Μπεμπέκο στην περιοχή Ασίνης της Αργολίδας κατά τη δεκαετία του 1950. Στην καλλιέργεια δόθηκε κατά τη δεκαετία του 1950 και από τότε καλλιεργείται ευρέως κυρίως στην Αργολίδα και Κορινθία.
ΛΙΠΑΝΣΗ
Η βερυκοκιά είναι απαιτητική σε άζωτο και προτιμά την οργανική λίπανση.Δεν φαίνεται να αντιδρά τόσο έκδηλα στο φώσφορο και το κάλι.Όταν υπάρχει ανάγκη να χορηγούνται μικροποσότητες των παραπάνω κάθε δύο χρόνια.
Γενικότερα για τη λίπανση των πυρηνόκαρπων (δαμασκηνιά , ροδακινιά , βερικοκιά , κερασιά ) που γίνεται κατά το Φεβρουάριο – Μάρτιο συνιστάται:
- Δέντρα 1 – 3 χρόνων : 1 κιλό / δέντρο θειική αμμωνίο ( στα ασβεστούχα εδάφη ) ή 1,3 κιλά / δέντρο νιτρική ασβεστούχο αμμωνία ή νιτρική αμμωνία στα όξινα ( μη ασβεστούχα ) εδάφη.
- Δέντρα άνω των 5 ετών : 3 – 5 κιλά / δέντρο θεική αμμωνία ή 4 – 6,5 κιλά / δέντρο νιτρική ασβεστούχο αμμωνία , 500 γραμμ. / δέντρο υπερφωσφορικό απλό και 300 γραμ. / δέντρο θειικό κάλι.
- Από τα σύνθετα λιπάσματα μπορεί να χρησιμοποιηθούν το 5-10-10 ή το 11-15-15 σε ποσότητα 2-4 κιλά / δέντρο ή 100-150 κιλά / στρέμμα.